Rekuperacja nazywana inaczej wentylacją mechaniczną nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła jest procesem odzyskiwania ciepła z wywiewanego, zużytego powietrza (z kuchni, łazienek, wc) i oddanie go do powietrza nawiewanego (do pokoi mieszkalnych). Proces ten odbywa się za pomocą urządzenia potocznie zwanego rekuperatorem. Rekuperacja zapewnia prawidłowy obieg powietrza w budynku, optymalny jego rozkład w pomieszczeniach, filtrację powietrza oraz usuwanie nieprzyjemnych zapachów i wilgoci.

Ogrzewanie powietrzne i rekuperacja to jedyne możliwe rozwiązanie, pozwalające na dostarczanie świeżego powietrza do wnętrza budynku. Rekuperator składa się z wymiennika ciepła oraz dwóch wentylatorów – nawiewnego i wywiewnego. Świeże, zimne powietrze zasysane z zewnątrz przechodzi przez wymiennik ciepła, ogrzewając się od takiej samej ilości zużytego powietrza usuwanego z wnętrza budynku za zewnątrz . Gdy na dworze jest chłodniej niż w domu, ciepłe powietrze usuwane z pomieszczeń ogrzewa chłodniejsze – napływające z zewnątrz. W ten sposób można odzyskać do 80% ciepła traconego w innych systemach wentylacyjnych.

W układach wentylacyjnych z odzyskiem ciepła należy stosować rekuperatory z obejściem tzw. by pass. Polega to na umożliwieniu przepływu powietrza obok wymiennika i zmniejszenie lub całkowite wyłączenie procesu odzysku ciepła. Latem w takich instalacjach powietrze zewnętrzne i prowadzenie powietrza przez wymiennik pogarszałoby warunki w pomieszczeniu. Obejście wymiennika projektowane i używane jest również w celu wyeliminowania możliwości oszronienia wymiennika w zimie.

Centrala wentylacyjna może być także wyposażona w nagrzewnicę – wówczas pełnić może też funkcję grzewczą. Rekuperator montowany jest w centralnej części budynku tak, aby odcinki kanałów wentylacyjnych nie były zbyt długie. Poza tym centrala rekuperacyjna powinna znajdować się w pobliżu pomieszczenia z instalacją kanalizacyjną w celu odprowadzenia skroplin, które mogą tworzyć się wewnątrz centrali.